Doelgericht leiden

Over waarom de reden zo belangrijk is.

 

Iedere ouder herkent de waaromfase. “Waarom moet ik eigenlijk mijn jas aan?” “Waarom zijn bananen krom?” “Waarom heet een hond een hond?” Oneindig vaak de vraag waarom. Soms zijn het hele goede vragen. Of word je er zélf door aan het denken gezet. (Tja, waarom eigenlijk?) En af en toe voelt het als een zinloze, niet te beantwoorden vraag … De zucht naar kennis – het willen weten waarom! – zit er dus al van kleins af aan in.

Toch houden de meesten van ons een keer op met het stellen van de waaromvraag. Omdat we het antwoord al (denken te) weten. Omdat we niet dom willen overkomen op vrienden of collega’s. Of omdat anderen dat vervelend vinden (althans: dat is ons eigen idee. Want gevraagd hebben we het meestal niet …). Maar ook omdat we het zo geleerd krijgen. Ergens in je eigen waaromfase (waarschijnlijk wel vaker dan 1x) kreeg je het antwoord: “Omdat ik het zeg!” Als je later zelf kinderen hebt, begrijp je ‘waarom’. En zo leren we langzaam dat sommige zaken niet (meer) worden uitgelegd. Gaan we zelf invullen wat anderen van ons verwachten. En denken we dat anderen dat ook wel van ons zullen begrijpen. We vragen niet meer ‘waarom’ iets moet, en vertellen dit anderen ook niet.

Niet ‘hoe’, maar WAAROM

Wat dat betreft zijn leidinggevenden net mensen! Ook zij gaan ervan uit dat hun team begrijpt waarom zij iets van hen vragen. ‘Wat’ de medewerkers moeten doen, wordt meestal wel verteld. En als blijkt dat een teamgenoot zijn werk niet goed uitvoert (vaak overigens niet uit onkunde, maar omdat simpelweg niet duidelijk is WAAROM hij dit moet doen), vertellen we ook nog eens ‘hoe’ hij dit moet doen. Zo zonde! Je collega’s zijn volwassenen, met de juiste opleiding, potentie en skills. Door je medewerkers te vertellen ‘hoe’ zij hun werk moeten doen, neem je hen hun verantwoordelijkheid af, sla je hun creativiteit dood, en creëer je een werksfeer waarbij zij continu komen vragen ‘hoe en wat’ jij van hen verwacht. Word je als klein kind behandeld, dan ga je je ook als klein kind gedragen … Niet echt wat je noemt inspirerend leiderschap, toch?

Doelgericht leiden: richt je op het resultaat

Binnen Defensie wordt een vorm van leiderschap gehanteerd die Mission Command of Opdrachtgerichte Commandovoering heet. Dit is onderdeel van jouw leiderschapsontwikkeling op de Militaire Academie. Bij Inn-spiratie noemen wij dit Doelgericht leiden. Als leidinggevende vertel je je team voorafgaand aan een opdracht wat het doel is, waarom de opdracht wordt uitgevoerd en wat hun taken zijn. HOE zij dit vervolgens doen, bepalen de teamleden – de medewerkers met het beste overzicht en de meeste inhoudelijke kennis – zelf. Deze vorm van leidinggeven geeft medewerkers dus veel uitvoeringsvrijheid.

Natuurlijk horen bij Doelgericht leiden wel enkele randvoorwaarden. Er wordt niet zomaar een opdracht ‘over de schutting’ gegooid.

De 4 spelregels van Doelgericht leiden

1. Duidelijkheid

De leidinggevende geeft ondubbelzinnig aan wat de bedoeling en de context van de opdracht zijn, welke doelstellingen er moeten worden behaald en waarom;

2. Juiste en voldoende middelen

De leidinggevende zorgt ervoor dat zijn team de juiste en voldoende middelen krijgt die noodzakelijk zijn bij de uitvoering van de opdracht;

3. Vrijheid OVER uitvoering (plan)

Medewerkers worden door de leidinggevende vrij gelaten in de manier waarop zij de opdracht willen uitvoeren. Uiteraard wordt deze vrijheid begrensd door kaders: de richtlijnen, budget, noodzakelijke afstemming onderling en/of met andere afdelingen, etc.;

4. Vrijheid TIJDENS uitvoering (uitwerking)

De leidinggevende geeft alleen aanwijzingen als zijn eigen succes of dat van een hogere leidinggevende in het geding is. Begeleiding blijft natuurlijk wel belangrijk.

Terugkoppelen en bijsturen

Een regelmatige terugkoppeling vanuit het team is essentieel om doelgericht leiding te kunnen geven. Het is belangrijk om te weten of de manier waarop de opdracht wordt uitgevoerd wel het gewenste resultaat haalt en binnen de kaders past. Daarom wordt er teruggekoppeld na de opdrachtverstrekking (is duidelijk wat de opdracht is?), tijdens de planning (halen we het doel en past het plan binnen de kaders?) en tijdens de uitvoering (gaan we (nog steeds) de juiste kant op?). Door het samen regelmatig over de opdracht te hebben – en dat hoeven echt geen uren durende sessies te zijn – meet je de voortgang, kan vroegtijdig door het team zélf worden bijgestuurd, en bespaar je dus tijd en geld.

 Zoals generaal Patton ooit zei: “Don’t tell people how to do things. Tell them what to do and let them surprise you with their results.” Doelgericht leiden valt of staat met wederzijds vertrouwen, goede begeleiding, verantwoordelijkheidsgevoel en de juiste opleiding / ervaring. Maar deze manier van werken levert uiteindelijk betere resultaten, gemotiveerd personeel en een beter presterend team op!

Met inspirerende groet,
Rob Rulkens

Trainer/Coach | Teamlead Uitvoering & Stafteam | Mede-eigenaar
Inn-spiratie: team- en leiderschapsontwikkeling

---

Meer weten?

Wil jij meer weten over Inspirerend Leiderschap bij Inn-spiratie? Of zelf aan de slag met Doelgericht leiden? Schrijf je dan in voor een workshop Doelgericht Leiden of neem vrijblijvend contact op voor meer informatie.

Terug naar overzicht